درک تجربه اسانس خوشبوکننده با “هرم بویایی”

تابحال نام هرم بویایی را شنیده اید؟ هرم بویایی آواز ها را خرد کرده و با نت هایشان، رایحه ها را تعریف می کند. به طور کلی اسانس از ترکیبات پیچیده‌‌ای به وجود می‌آید که از فرمول های واقعی آنها به صورت محرمانه محافظت می شود، هرچند حتی اگر در معرض عموم قرار گیرند، تقریبا قابل درک نیستند. برای اینکه برای مردم عادی مفاهیم اسانس قابل درک‌تر شود، چیدمان پیچیده رایحه‌ های مختلف با استفاده از نت ‌های موسیقی و تصاویر واضح تشبیه می شوند تا علاقه مندان به جای کشف ترکیب واقعی اسانس، تجربه احساسی آن را بازگو کنند. اصطلاحات موسیقی معمولا در این صنعت به عنوان استعاره از چگونگی ترکیب استفاده می شود. نت هر یک از این بو های مختلف قابل شناسایی هستند، که در کنار هم رایحه‌‌ای را ایجاد می کنند. وقتی این نت‌ ها در کنار یکدیگر قرار می گیرند هارمونی رایحه‌ ها را به وجود می‌آورند که به آن ‌ها آکورد گفته می شود.

نوسانات رایحه و چرخه زندگی

آیا توجه کرده‌‌اید که بوی رایحه در طول روز یکسان نیست؟ به این دلیل است که هر نت بوی مخصوص به خود را دارد. این امر به دلیل نحوه خشک شدن و بخار شدن رایحه روی سطح ایجاد می‌شود. ترکیبات رایحه در سرعت ‌های مختلفی تبخیر می‌شوند و سرعت تبخیر برابری ندارند. اولین نت ‌هایی که می‌توانید بو کنید، بی‌ثبات ترین ‌هستند زیرا به سرعت محو می‌شوند. وقتی آنها از بین رفتند، نت دیگری تراوش منتشر شده و جایگزین نت قبلی می شود. این روند همچنان ادامه می‌یابد و نت ‌ها پخش می‌شوند تا زمانی که به آخرین لایه از نت ‌ها برسد که سرسختانه ساعت ‌ها طول می‌کشد تا از بین بروند. چرخه زندگی به سادگی مفهومی است برای اسانس که در طول زندگی خود «طی» می‌کند. این توالی نت ‌ها است تا زمانی که عطر کاملاً غیرقابل استفاده شود. رایحه ‌های دیگر می‌توانند کاملاً پیچیده باشند زیرا نت‌ های آنها با هم تداخل پیدا می‌کنند تا سازگاری ‌های مختلف ایجاد شود.

هرم بویایی چیست؟

هرم بویایی یک مفهوم است که برای تجسم دوره زندگی اسانس خوشبوکننده استفاده میشود. نت ‌های مختلف بر اساس فراریتشان طبقه بندی می‌شوند تا یک تمایز مشخص بین هر مرحله ایجاد شود.
نت ‌ها به ۳ گروه بر اساس فراریتشان طبقه بندی می‌شوند:

• بوی نخست

اولین نت‌ هایی هستند که پس از استفاده از عطر به مشام می‌رسند. آنها از فرارترین ترکیبات تشکیل شده‌‌اند و به سرعت سریع تبخیر می‌شوند.
این نت ‌ها دارای طول عمر کوتاه ولی رایحه قوی و تیزی هستند.
از آن جایی که اولین نت بو هستند، بوی کلی رایحه خوشبوکننده را به استفاده کننده معرفی می کنند.

• قلب تپنده رایحه

  مقاله مرتبط: خواص رایحه مرکبات بر سلامت و ذهن انسان

همانطور که نت‌ های سر کمرنگ می‌شوند، نت‌ های قلب شروع به ظهور می کنند. این نت‌ ها همانند نوت ‌های سر، گذرا هستند. آنها معمولاً برای پنهان کردن رایحه نت ‌های پایه طراحی می‌شوند که ظهور کردن آنها مدتی طول می‌کشد و در ابتدا بوی ناخوشایندی دارند.

• خوشبو ماندگار

نت ‌های پایه، پایه اسانس و هرم بویایی هستند. آنها رایحه ‌هایی با ماندگاری طولانی هستند و با نت های قلب سازگاری دارند. نت‌ های پایه همان ماندگاری رایحه هستند و معمولاً می‌توانند ساعت‌‌‌ ها ادامه داشته باشند.

 

نت‌ ها مانند لایه ‌هایی روی هم قرار می‌گیرند که نشانگر چرخه زندگی هستند. با وجود اینکه به شکل مثلث رو هم قرار می گیرند، اما در عموم به عنوان هرم شناخته می‌شوند. در هرم بویایی هر لایه به صورت استعاری توسط لایه بالای آن پشتیبانی می‌شود. زمان بین هر جایگزینی به شدت بین رایحه ‌ها متفاوت است، که به ترکیبات مختلف و فراریت آنها متکی است.
برخی از انواع ترکیبات دارای خصوصیات مشابه هستند و فراریت آنها را می‌توان با هم طبقه بندی کرد.
این طبقه بندی به داشتن انتظارات شفاف‌تر از هر خانواده خاص اسانس کمک می کند. اگر با مفهوم خانواده بویایی آشنایی داشته باشید می دانید که نت ‌های برخی از ترکیبات یک خانواده معطر خاص، ممکن است بدلیل تشابه در یک گروه قرار بگیرند. با این حال، منشا آنها همیشه یکسان نیست. برای آشنایی بیشتر با خانواده رایحه ها، مقاله راهنمای شناخت انواع اسانس و رایحه را مطالعه کنید.

 

مدت زمان ماندگاری و ترکیبات طبیعی نت ‌ها

همانطور که گفتیم نت‌ های سر، بیشترین فراریت را در بین نت‌ ها دارند و مدت ماندگاری نت سر حدود ۵ الی ۱۵ دقیقه اولیه استفاده از اسانس است. لیمو، پرتقال، ترنج، فلفل صورتی، توت سیاه، زنجبیل، نعناع نمونه‌ هایی از نت‌ های سر هستند. 
نت ‌های قلب، پوشش دهنده ابتدای رایحه نت پایه هستند و ماندگاری حدود ۲۰ الی ۶۰ دقیقه دارند. نمونه ‌هایی از نت ‌های قلب: یاس، یلانگ-یلانگ، بنفشه، گل رز هستند.
نت‌ های پایه عمق رایحه را زیاد می کنند. این نت ‌ها به آرامی پدیدار می شوند، فراریتشان کم است و ماندگاری حدود چند ساعت تا چند روز دارند. از انواع ترکیب ‌های طبیعی این نت ‌ها می توان به وانیل، عنبر، مشک، پچولی، چوب صندل، چوب درخت سرو اشاره کرد. 
طراحان با توجه به شرایط مختلف مقدار و تناسب این نت ها را عوض می کنند و هر اسانس برای محیط خاصی طراحی شده است. برای یادگیری نحوه انتخاب اسانس مناسب با توجه به محیط، مقاله کاربرد اسانس‌ های خوشبو کننده هوا را مطالعه کنید. 

ایرادات هرم بویایی

فاصله بین مدل بی‌نقص و هرم بویایی مسافت زیادی است. از این هرم به عنوان یک مفهوم برای ساده‌سازی و تجسم کردن یک اسانس استفاده می شود.
این سیستم مدت‌ ها پیش، به عنوان یک ابزار مارکتینگ، برای معرفی ساده‌تر این اسانس ‌ها به مردم بوجود آمد. در آن زمان همه اسانس ‌ها همانند هرم بویایی از سه قسمت تشکیل می شدند.
همه اسانس ‌ها بر طبق یک ساختار بوجود نیامده اند. حتی بعضی از اسانس‌ ها از بیش از ۳ قسمت به وجود می‌آیند که این خود نقصی برای هرم بویایی است.
ساختار‌ هایی دیگری نیز برای اسانس‌  ها وجود دارد، این ساختار ها به نسبت هرم بویایی ساختار ‌هایی نوین محسوب می شوند. حتما در زمان خرید، اسم‌ هایی مانند اسانس خطی را شنیده‌‌اید، در ادامه به بررسی این ساختار ‌ها می پردازیم.

ساختارهای نوین اسانس

رایحه دو نوتی

این اسانس تنها از یک یا دو نت تشکیل می شود. این گونه اسانس ‌ها طراحی شده‌‌اند تا از ابتدا تا انتها یک رایحه را پخش کنند و نت‌ هایشان، برای تحقق بخشی به این موضوع همانند یک آکورد کار می کنند.

 

بوی خوش لحظه ای

اسانس ‌های بی سر یا بی پایه همانطور که از نامشان پیداست فاقد نت سر یا نت پایه هستند. در اسانس ‌های بی‌سر  به دلیل عدم وجود اسانس فرار نت سر، بوی اولیه تندی ندارند و به آرامی منتشر می شوند. اسانس‌های بی‌پایه نیز ماندگاری کوتاهی دارند و بعد از پایان طول عمرشان(حداکثر یک ساعت) از بین می روند.

خوشبویی، تکرار شونده 

اسانس‌ موج دار، رایحه‌‌ای تکرار شونده دارد. در لحظه‌‌ای بوی تند و قوی اش  به مشام می رسد و در لحظه‌‌ای دیگر رایحه آرام نت پایه. این تاثیر تکرار شونده بدلیل استفاده از نت‌های مشابه در نت سر و نت قلب است.
با تمامی این تفاسیر منطق هرم بویایی هنوز هم می تواند در بیشتر اسانس‌ها استفاده شود. حتی اگر رایحه‌‌ای دارای ویژگی‌های موج دار باشد احتمال وجود آن در هرم وجود دارد. عطر‌های بی‌پایه یا بدون سر که فقط از دو قسمت تشکیل شده‌‌اند، بسیار نادر هستند و مورد استفاده عموم قرار نمی گیرند.
طراحی اسانس برای محیط منزل و انواع محیط‌های عمومی نمیتواند یکسان باشد، آرو رایحه بیش از ۵۰ نوع مختلف اسانس طراحی شده برای محیط‌های عمومی مانند اماکن ورزشی، مذهبی، رستوران و تجاری را به مشتریان خود عرضه میکند. می‌توانید با بهره گیری از مشاوره کارشناسان، اسانس مناسب خود را تهیه نمایید.