رایحه درمانی یا آروما تراپی ، یک روش درمانی باستانی است که از حدود ۶۰۰۰ سال پیش برای ارتقای سلامتی، بهبودی و تسکین درد استفاده می‌کنند. در واقع در آروما تراپی، اسانس ها و سایر گیاهان معطر در انواع درمان های سنتی، جایگزین و مکمل استفاده می‌شوند و به کمک روغن های معطر، همزمان سلامت جسم، ذهن و روح را ارتقا می‌بخشند. در واقع آروما تراپی به عنوان «استفاده درمانی یا پزشکی از ترکیبات معطر (روغن‌های ضروری) برای همه حوزه‌های سلامت» توسط انجمن ملی آروما تراپی کل نگر (NAHA) تعریف شده است. اسانس محصولی است که از مواد خام گیاهی با تقطیر با آب یا بخار، یا محصولی که از پوست مرکبات با فرآیندهای مکانیکی یا تقطیر خشک (فرآیندی که در آن جامدات با حرارت دادن گرم می‌شوند) به دست می‌آید، طبق سازمان بین‌المللی استاندارد (ISO) ) در سال ۱۹۹۷ نام گذاری شده است.
روش‌های استفاده از رایحه درمانی
۱- استنشاق
روغن‌های ضروری در مکان‌هایی مانند حمام بخار در هوا پخش یا اسپری می‌شوند، جایی که از طریق استنشاق وارد بدن می‌شوند. روغن های آروما تراپی علاوه بر بوی مطبوع، دارای خواص ضد باکتریایی، ضد تشنج (برطرف کننده احتقان بینی و قفسه سینه) و ویژگی های روانی نیز هستند. سیستم بویایی با استنشاق اسانس ها تحریک میشود. بینی و ناحیه ای از مغز که مربوط به بو است، سیستم بویایی را تشکیل می‌دهد. مولکول‌هایی که از طریق بینی یا دهان وارد بدن می‌شوند به ریه‌ها منتقل شده و سپس به سایر قسمت‌های بدن منتقل می‌شوند.
هنگامی که این مواد شیمیایی به مغز (یا دستگاه جانبی، مجموعه پیچیده‌ای از ساختارهای عصبی واقع در زیر مغز و در دو طرف تالاموس) می رسند، سیستم لیمبیک تحت تأثیر قرار می‌گیرد. احساسات، ضربان قلب، فشار خون، تنفس، حافظه، استرس و تعادل هورمونی همگی با سیستم لیمبیک مرتبط هستند. روغن‌های ضروری می‌توانند از این طریق تأثیری جزئی اما گسترده بر بدن داشته باشند.
۲- استفاده موضعی
روغن‌های ماساژ، حمام و محصولات مراقبت از پوست از طریق پوست جذب می‌شوند. ماساژ گردش خون و جذب را در منطقه ای که اسانس در آن استفاده میشود افزایش می‌دهد. برخی افراد فکر می‌کنند که غدد عرق و فولیکول های مو در مکان‌هایی مانند پوست سر و دست ها روغن های ضروری بیشتری را جذب می کنند.
روغن های ضروری هرگز نباید مستقیماً روی پوست استفاده شوند و همیشه باید با روغن های حامل رقیق شوند. در بیشتر موارد چند قطره اسانس با ۲۸ گرم روغن حامل مخلوط می شود. روغن بادام شیرین و روغن زیتون رایج ترین روغن های حامل هستند.
قبل از استفاده از یک اسانس جدید، آزمایش آلرژی انجام دهید. نحوه انجام تست آلرژی:
- با روغن حامل، اسانس را با غلظتی دو برابر غلظت مورد نظر ترکیب کنید.
- مخلوط حاصل را در ناحیه کوچکی زیر بازوی خود بمالید (به اندازه یک پنی).
- اگر بعد از ۲۴ تا ۴۸ ساعت هیچ واکنش آلرژیکی وجود نداشت، میتوانید از روغن استفاده کنید. (با این حال، برخی از افراد پس از استفاده مکرر از روغن‌های ضروری آلرژی دارند. اگر واکنش آلرژیک جدیدی مشاهده کردید، یکبار مصرف روغن گیاهی را متوقف کنید و از عطر خودداری کنید.)
۳ تا ۶ قطره اسانس را با ۲۸ گرم روغن حامل ترکیب کنید تا غلظت ۰.۵ تا ۱ درصد و ۳۰ قطره اسانس را با یک اونس روغن حامل به غلظت ۵ درصد برسید. بالاترین غلظتی که برای افراد بی خطر در نظر گرفته می شود ۵ درصد است.
روغن های ضروری را هرگز نباید مصرف کرد یا قورت داد. این روغن ها اگر از طریق دهان وارد بدن شوند می‌توانند به کبد و کلیه ها آسیب بزنند. این روغن ها گاهی اوقات می‌توانند با داروهای دیگر تداخل داشته یا باعث ایجاد تغییراتی در معده شوند.
فواید آروما درمانی در تسکین و کاهش درد
رایحه درمانی سبب کاهش احساس درد میشود و تحمل آن را آسان‌تر می‌کند و از طرفی سبب بهبود کیفیت خواب شده و استرس و اضطراب را کاهش می‌دهد و دردهایی همچون درد مفاصل و سردردهای میگرنی را تسکین می‌بخشد و عوارض ناشی از شیمی درمانی را از بین می‌برد. اسانس های خوشبوکننده سبب هضم آسان غذا شده و ایمنی بدن را ارتقا می بخشند. مکانیزم بدن را به سمتی هدایت می کنند که بتواند با باکتری ها، ویروس ها و قارچ ها مبارزه کند و همچنین تحمل انسان را در برابر سختی ها و مشکلات بالا می برد.
از طرفی توانایی درمان بسیاری از دردها از جمله آسم، بی خوابی، خستگی، عدم اعتماد به نفس، التهاب، نوروپاتی محیطی، مسائل مربوط به قاعدگی، آلوپسی، سرطان، اختلال در نعوظ، آرتروز، یائسگی و… را نیز دارد.
تاریخچه رایحه درمانی
انسان‌ها هزاران سال است که از رایحه درمانی استفاده می کنند. فرهنگ های باستانی در ایران، چین، هند، مصر و… اجزای گیاهی معطر را با رزین ها، موم ها و روغن ها ترکیب می کردند و این مواد طبیعی را برای اهداف پزشکی و یا آیین های مذهبی مورد استفاده قرار می دادند. آن ها این را فهمیده بودند که خوشبوکننده های گیاهی برای هر دو بعد جسم و روان مفید هستند. هرچند اصالت تقطیر روغن های طبیعی را به ایرانیان نسبت داده‌اند، اما طب مدرن در قرن ۱۹ به کمک پزشکان فرانسوی پتانسیل روغن های طبیعی در معالجۀ بیماری‌ها را تشخیص داده است.
رایحه درمانی با محبوب ترین روغن های گیاهی
با محبوب ترین روغن های گیاهی آشنایی دارید؟ مطابق اعلام انجمن آروما تراپی ها لیست محبوب‌ترین این روغن های گیاهی طبیعی شامل مریم گلی، سرو، اکالیپتوس، رازیانه، شمعدانی، زنجبیل، اسطوخودوس، لیمو، نارنگی، نعناع تند، بابونه رومی، گل سرخ، رزماری، درخت چای و… که به هر روشی از آن ها می توانید استفاده کنید را جمع‌آوری و معرفی کرده‌اند. به عنوان مثال خوشبوکننده ها را به لوسیون های بدن یا روغن های ماساژ اضافه کنید و سپس آن ها را به صورت موضعی به پوست خود بمالید یا بر روی صابون مایع، خمیردندان یا دهانشویه خود بریزید. همچنین از این روغن ها در فضای اتاق بپاشید و یا درون حمام در معرض بخار قرار دهید. همچنین شما می توانید جهت مشاهده انواع اسانس دستگاه خوشبو کننده هوا از این صفحه دیدن فرمایید.
خواص رایحه های معطر گیاهی
بر اساس تحقیقات بوییدن برخی رایحه های طبیعی، هیپوتالاموس مغز را تحریک نموده و سبب افزایش نشاط و هوشیاری می شود و در نتیجه بر غدد و ترشح هورمون ها تأثیر می گذارد و عملکرد بدن را کنترل می کند.
خواص رایحه درمانی گیاهان معطر طبیعی بدین شرح است:
- عطر دارچین جهت افزایش هوشیاری و نشاط
- مریم گلی کاهش دهندۀ فشار خون و تقویت حافظه
- اسطوخودوس بهبود کیفیت خواب و کاهش استرس و همچنین تنظیم فشار خون و ضربان قلب
- رایحۀ مرکبات کاهش استرس و فشار خون
- رزماری افزایش سرعت سیگنال های مغزی و افزایش سرعت واکنش ذهن، رفع خستگی و افزایش انرژی
- نعناع جهت رفع خستگی و افزایش هوشیاری
- اکالیپتوس بهبود سیستم تنفسی، تسکین دهنده درد و افزایش تمرکز
مزیت های آروما تراپی
در واقع آروما تراپی به معنی درمان سنتی با استفاده از روغن های اسانسی و ترکیبات گیاهی می باشد که جهت بهبود سلامت بدن و روح به کار گرفته میشود. استفاده از آروما تراپی از طریق استنشاق صورت می‌گیرد. به این صورت که با استنشاق روغن های اسانسی، سیستم بویایی تحریک میشود. مزایای آروما تراپی بسیار زیاد است و کاربرد فراوانی دارد.
موارد زیر تعدادی از مزایای آروما تراپی است:
- کاهش درد و سوزش بدن
- کاهش سر درد های ناشی از خستگی، استرس و اضطراب
- کاهش مشکلات پوستی
- افزایش و ایجاد حس سرزندگی و شادابی
- افزایش انعطاف پذیری مفصل‌ها
- مبارزه با ویروس ها و باکتری‌ها
- کاهش حالت تهوع
همچنین میتوانید از طریق ماساژ بر روی پوست و یا حتی از طریق خوراکی نیز مورد استفاده قرار بگیرد. حالا که با مفاهیم آروما تراپی آشنا شده‌اید، در ادامه مطلب در مورد مناسب بودن آروما تراپی برای افراد توضیح داده شده است.
به طور کلی این روش برای افرادی که دارای فشار خون هستند، اسم و آلرژی دارند، در حال شیمی درمانی هستند، بیماری‌های پوستی دارند و… استفاده نمی‌شود.
اثرات روغن های اسانسی در سلامت جسم و روح
اثرات جانبی روغن های معطر گیاهی
بیشتر روغن های معطر گیاهی بی خطر هستند. اما باید موارد احتیاط را به هنگام رایحه درمانی و همچنین عوارض جانبی که ممکن است در پی داشته باشند در نظر بگیرید، به خصوص اگر داروهای تجویزی مصرف می کنید. از آنجا که ممکن است روغن های حاصل از مرکبات، حساسیت پوست شما را به نور خورشید بیشتر کنند، در صورت قرار گرفتن در معرض نور آفتاب، از استفاده از این روغن ها خودداری کنید.
به یاد داشته باشید که قبل از استفاده از اسانس خوشبوکننده تست پوست انجام دهید، کودکان و زنان باردار و شیرده باید از روغن های ضروری با احتیاط و زیر نظر پزشک استفاده کنند، هرگز عصاره های معطر را نخورید، همیشه قبل از شروع هرگونه آروما تراپی با پزشک خود مشورت کنید، در هنگام استفاده از اسانس های خوشبوکننده، به چگونگی تأثیر روغن ها و روش های مختلف استفاده توجه کنید. آرماتراپی تنها یک درمان مکمل است و این به معنای جایگزینی رایحه درمانی با برنامه های درمانی مورد توصیه پزشک نیست.
عوارض جانبی احتمالی که ممکن است در اثر آروما تراپی به وجود آید شامل:
حملات آسمی، سردرد ها، عکس العمل های آلرژیک، سوزش پوست، حالت تهوع و… خوشبوکننده آرورایحه، طیف وسیعی از رایحه های دلپذیر و طبیعی همچون انواع گل های بهاری، میوه های معطر، گیاهان خاص و طبیعی، به صورت رایحه های گرم و خنک است که استفاده از آن، فضایی دلنشین را برای شما به ارمغان می آورد.
بدون دیدگاه